ماده به اصطلاح فلسفی آن با ماده به اصطلاح علمی فرق دارد . ماده در اصطلاح علمى عبارت است از موجود مفروضى که با صفاتى از قبیل جرم داشتن، جذب و دفع پذیرى و مانند آنها مشخص مى شود و ماده به آن معنى که در فیزیک و شیمى اطلاق مى شود تقریباً مرادف با مفهوم فلسفى جسم(جوهر داراى ابعاد سه گانه) مى باشد.
اما ماده در اصطلاح فلسفى عبارت است از جوهرى که محل صورتهاى جوهرى واقع مى شود و به آن هیولا هم گفته مى شود.
باید توجه داشت که فلاسفه با توجه به تبدیل و تبدیلاتى که در پدیده هاى محسوس روى مى دهد و همواره موجود نوى جانشین موجود کهنه مى شود بدون این که موجود قبلى به کلّى از میان برود معتقدند که میان همه موجودات قابل تبدیل و تبدل به یکدیگر موجود مشترکى وجود دارد که با پیدایش صورتهاى مختلف به شکلهاى گوناگون ظاهر مى شود و آن را ماده ى نخستین یا هیولاى اولى مى نامند.